Herman Frederik Carel, of Herman ten Kate, de Oude (16 februari 1822 - 26 maart 1891) was een Nederlandse kunstenaar die bekend stond om zijn schilderijen, tekeningen en prenten. Hij was opmerkelijk als leraar, en beroemd om zijn aquarellen en schilderijen van historisch genre met de nadruk op militaire figuren. Zijn hedendaagse kunstenaars die hetzelfde genre van schilderijen volgden waren David Bles, Alexander Hugo Bakker Korff en Charles Rochussen. Hij kreeg een koninklijk mecenaat onder koning Willem III van de Nederlanden.
Hij werd op 16 februari 1822 in Den Haag geboren als zoon van Jan Herman ten Kate (1789-1860) en Johanna Henriette Adriana de Witte van Haemstede (1792-1858). Hij was een leerling van Cornelis Kruseman uit 1837 en 1841. Na zijn opleiding reisde hij in 1841-42 naar België, Duitsland, Italië en Frankrijk. In Parijs adviseerde Jean-Louis Ernest Meissonier hem over zijn schilderij. Bij zijn terugkeer van zijn reizen studeerde hij aan de Stedelijke Academie (1842) en aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten (1841-1842).
Zijn carrière begon in 1837. Op sommige schilderijen van Ten Kate, die erg populair waren bij het publiek, waren interieurscènes te zien van wachtkamers met Spaanse of Nederlandse soldaten in uniform. Zijn kleurstelling was rijk en zijn penseelwerk was zorgvuldig. De schilderijen van Ten Kate werden tentoongesteld in de musea in Den Haag (1867, 1869), België, Duitsland, Italië, Frankrijk (1840-1841), Amsterdam (1868) en Haarlem. Hij was directeur van de Kunstacademie (jaren 1860). In oorlogstijd was er een terugval in de verkoop van zijn militaire themakunstwerk, waardoor hij het accent verlegde naar de landschapsschilderkunst. Zijn kunstwerk Un counseil deguerre werd in juni 1870 verkocht, maar zijn volgende schilderij werd pas in februari 1872 verkocht.
H.F.C. ten Kate was in zijn tijd beroemd om zijn historische genretaferelen van militaire drink- of speelkaarten. Ook schilderde hij verschillende gebeurtenissen uit de 80 jaar durende oorlog, toen de Nederlanders in opstand kwamen tegen de Spanjaarden. De schilder gaf de voorkeur aan de kunst van het aquarelleren, waarvan hij door de fijne bewerking van de details of de precieze plaatsing van rode en blauwe kleuraccenten de volmaakte meester was. De belangstelling voor de geschiedenis en het maken van verwijzingen naar het 17de-eeuwse Nederland was een typisch 19de-eeuws fenomeen. Zo bemande Johannes Bosboom zijn schilderijen met figuren in 17de-eeuwse kleding. Na 1850 schilderde Ten Kate rococoscènes en nationale historische gebeurtenissen.
