ZEER ZELDZAME EERSTE GEDRUKTE KAART VAN AMSTERDAM, EEN STAD IN OPKOMST 1544
Cornelis Anthonisz Theunissen
Papier
100 ⨯ 103 cm
€ 175.000
Inter-Antiquariaat Mefferdt & De Jonge
- Over kunstwerk
“De vermaerde koopstadt van Amstelredam” [The renowned trading city of Amsterdam], woodcut printed from twelve blocks, with text printed in letterpress, made in 1544 by Cornelis Anthonisz. Size (including decorative border): approx. 100.5 x 103.5 cm. In 1544, Amsterdam was part of the Habsburg Empire under Emperor Charles V. The city had only about 12,000 inhabitants, and construction was largely confined to the area within the Singel, a small part of the Amstel River, the Kloveniersburgwal, and the Geldersekade. There was no Grachtengordel ["canal belt"] as we know it today. The map shows developments in the Lastage, the area east of the Geldersekade. Here, just a stone's throw from the Oude Kerk, workers are active in shipyards and sawmills. This suggests that the city was beginning to build its trade over the water. The connection to shipping and trade, and implicitly its reliance on it, is further highlighted by the numerous ships depicted both within and beyond the wooden palisades in the IJ waterfront. Billowing sails, salutes from cannon shots, and small boats coming and going illustrate a city on the brink of becoming one of the world’s most important. To the west of the city (under clouds in the top right corner) are the market gardens that were later urbanized during the expansions of 1585-1586 and 1610-1615. Within the city walls, several buildings are visible, including the Schreierstoren, which still stands today. Also shown are several churches, the Munttoren (then part of the Regulierspoort), and the Waag on the Nieuwmarkt. Cornelis Anthonisz. is thought to have been inspired by a map of Venice, also in bird’s-eye view, created in 1500. Both maps are adorned with a mythological god; however, while the map of Venice features both Mercury and Neptune, Cornelis Anthonisz. includes only Neptune. Interestingly, this sea god on the Amsterdam map appears to be shouting, his mouth open, showing a less-than-perfect set of teeth. By choosing a high vantage point, Cornelis Anthonisz. skillfully combined detailed building depictions with an ability to show the layout of city walls, roads, river, and canals. An impressive feat, especially considering that Anthonisz. only had access to towers to view the city from a higher perspective. In his imagination, he flies above the city, peering over fences and observing city life. Midway along the Amstel, which divides the city, the Dam (with the old town hall) is clearly recognizable. Ships dock there to trade their goods. --- There are only six known editions of this map, printed between 1544 and 1664 from the same twelve woodblocks. The map’s image remained unchanged; only the typesetting in the text block was adjusted for each edition. Our example is the third edition, printed between 1545 and 1553. This woodcut is based on a map of Amsterdam that Cornelis Anthonisz. painted on wooden panels in 1538. This was actually the first map of the city ever made. Six years later, this first printed map of Amsterdam appeared. Notably, our example was supplemented (presumably in the 18th century) with a manuscript legend listing 54 places and buildings, both within and outside the city. Literature: Marc Hameleers (2013) “Kaarten van Amsterdam 1538-1865”, no. 2 A.E. d'Ailly (1934) “Catalogus van Amsterdamsche plattegronden”, no. 30 Hollstein “Dutch & Flemish Etchings, Engravings, and Woodcuts ca. 1450 – 1700”, no. 47-III Frederik Muller (1863-1882) "Nederlandsche historieplaten", no. 393-A: “an equally beautiful, accurate, important, and rare map” Price: Euro 175.000,- (incl. frame)
- Over kunstenaar
Cornelis Anthonisz. (vaak gespeld als "Anthonisz.") Theunissen was een vooraanstaande Nederlandse schilder, graveur en kaartenmaker, geboren in Amsterdam in 1499 en actief in het begin van de 16e eeuw. Hij staat bekend om zijn bijdragen aan cartografie en stadsgezichten, met name zijn panoramische kaarten van Amsterdam.
Anthonisz. kwam uit een artistieke familie: hij was de neef van Jacob Cornelisz. van Oostsanen, een vooraanstaand kunstenaar uit die tijd, van wie hij waarschijnlijk de basis van schilderen en prentkunst leerde. Zijn gedetailleerde houtsnedekaart van Amsterdam uit 1538, in opdracht van het stadsbestuur, wordt beschouwd als een van zijn belangrijkste werken.
Deze kaart, getiteld Vogelvlucht van Amsterdam, is een van de vroegst bekende weergaven van de stad en weerspiegelt de groeiende stedelijke ontwikkeling en bruisende activiteit van Amsterdam in de vroege Renaissance. Het detailniveau van zijn kaart toont niet alleen een scherp gevoel voor artistieke vaardigheden, maar ook een geavanceerd begrip van geografie en ruimtelijke ordening, wat opmerkelijk was voor die tijd.
Naast zijn kaarten was Cornelis Anthonisz. ook betrokken bij verschillende schilderprojecten, waaronder portretten en religieuze scènes, hoewel zijn cartografische werk zijn meest blijvende erfenis blijft. Zijn invloed strekte zich uit tot volgende generaties Nederlandse cartografen, aangezien zijn werken dienden als belangrijke referenties voor latere kaarten van Amsterdam en andere regio's in Nederland. Anthonisz. overleed rond 1553, maar zijn bijdragen aan de Nederlandse cartografie en het stadsgezichtgenre worden nog steeds gevierd in de geschiedenis van kunst en cartografie in Nederland.
Bent u geïnteresseerd om dit kunstwerk te kopen?
Artwork details
Related artworks
- 1 - 4 / 24
Onbekende Kunstenaar
Dutchmen in miniature (Netsuke)1700 - 1900
Prijs op aanvraagZebregs & Röell - Fine Art - Antiques
Shiba Kokan
Schilderij van een Fantasie Hollanderearly 19th
Prijs op aanvraagZebregs & Röell - Fine Art - Antiques
Onbekende Kunstenaar
EEN VERGULD-ZILVER SRI LANKAANSE DOCUMENTEN ROLCONTAINER19th century
Prijs op aanvraagZebregs & Röell - Fine Art - Antiques
Gecureerd doorDanny Bree
Onbekende Kunstenaar
A SMALL IVORY NETSUKE OF A DUTCHMAN WITH A DRUM1750 - 1800
Prijs op aanvraagZebregs & Röell - Fine Art - Antiques
Onbekende Kunstenaar
EEN COLLECTIE VAN VIER SRI LANKAANSE IVOREN BIJBEL DOZEN18th century
Prijs op aanvraagZebregs & Röell - Fine Art - Antiques
Onbekende Kunstenaar
The bell of the VOC fortress in Jaffna, Sri Lanka1747
Prijs op aanvraagZebregs & Röell - Fine Art - Antiques
Gecureerd doorDanny Bree
1 - 4 / 24Engelbert Kaempfer
ENGELBERT KAEMPFER BOEK1651 - 1716
Prijs op aanvraagZebregs & Röell - Fine Art - Antiques
Onbekende Kunstenaar
Twee studieportretten van Mas Marco Kartodikromo1900 - 1950
Prijs op aanvraagZebregs & Röell - Fine Art - Antiques
1 - 4 / 24- 1 - 4 / 12