Leiden 1730

Covens and Mortier

PapierAfdrukken
50 ⨯ 59 cm
€ 1.950

Inter-Antiquariaat Mefferdt & De Jonge

• Over kunstwerk
  17E-EEUWS LEIDEN “Lugduni Batavorum vulgo Leyden sic ultimo delineato” [ Aftekening van Lugdunum Batavorum, in de volksmond Leiden, na de laatste vergroting]. Kopergravure voor het eerst uitgegegevn door Frederick de Wit in 1690, hier in een ongewijzigde heruitgave door Johannes Covens en Cornelis Mortier van rond 1730. Later met de hand geleurd. Afm. 50,5 x 59,5 cm. Leiden, de vierde stad van Holland, was in de zeventiende eeuw een belangrijke stad. Dat kwam vooral door de universiteit die er in 1575 gesticht was. Leiden kreeg die universiteit als dank voor het dappere verzet tegen de Spanjaarden in de Tachtig Jarige Oorlog. De stad is gebouwd rondom de burcht, een kunstmatige kegelvormige heuvel waarop ion de twaalfde eeuw een ronde turfstenen vluchtbburcht werd gebouwd. Deze burcht staat op de plaats waar twee Rijnarmen samenkomen, precies midden in de stad. De nederzetting ontwikkelde zich als een dijkdorp van de zuidelijke Rijndijk, de latere Breestraat. Zij werd het middelpunt van handel en scheepvaart inm de zich snel ontwikkelende argrarische omgeving. Opmerkelijk is dat Leiden geen grote pleinen of markten heeft. De plattegrond van Leiden is een van de weinige waarvoor Frederick de Wit niet de de oude koperplaten van Blaeu of Janssonius heeft gekopieerd.  Hij heeft Leiden laten graveren naar het voorbeeld van de plattegrond van Christian Hagen uit 1675 (de zgn. ‘Kleine Hagen’). De plattegrond is gemaakt na de zesde stadsvergroting van 1659. Aan de rechterkant van de kaart is de nooit gebouwde “Nieuw Gefondeerde kerck” of Waardkerk te zien. Linksonder staat een cartouche met de gebruikte cijfers. Op het cartouche zien we Athena, de godin van de wetenschap, met het wapen van Leiden. Naast haar pronkt Demeter, de godin van de landbouw, met een hoorn des overvloeds. Naast het cartouche staat een kaasmaker. Deze decoratieve elementen heeft De Wit ook van de kaart van Christian Hagen overgenomen. In tegenstelling tot de kaarten die De Wit van Blaeu en Janssonius heeft overgenomen, staat hier het stadswapen dus niet rechtsboven, maar linkersonder in de cartouche. Prijs: Euro 1.950,-  
• Over kunstenaar

  Covens en Mortier (1721 - ca. 1862) was een Amsterdamse uitgeverij, de opvolger van het omvangrijke uitgeverij-imperium dat door Pierre Mortier (1661 - 1711) was opgebouwd.

  De kaart van Covens en Mortier wordt vaak bekritiseerd als afgeleide, maar dit is niet helemaal het geval. Pierre Mortier woonde van 1681 tot 1685 in Parijs. Daar bouwde hij hechte relaties op met de grootste Franse cartografen van die tijd, waaronder De L'Isle en D'Anville.

  Zijn bedrijfsmodel was gebaseerd op het benutten van Nederlandse printtechnologie en verfijning om samen de allernieuwste Franse cartografie te publiceren. Na de dood van Mortier in 1711 werd zijn bedrijf overgenomen door zijn zoon, Cornelius Mortier (1699 - 1783). Cornelius trouwde in 1721 met de zus van Johannes Covens (1697 - 1774) en richtte samen met zijn zwager de firma Covens and Mortier op.

  Onder de afdruk van Covens en Mortier gingen Cornelius en Johannes door met het model van Pierre om met toestemming de meest actuele Franse werken te publiceren. Ze werden al snel een van de grootste en meest productieve Nederlandse uitgeverijen van de 18e eeuw.

  Het bedrijf en zijn opvolgers publiceerden duizenden kaarten over een periode van 120 jaar van 1721 tot het midden van de 19e eeuw. Tijdens hun lange bestaan publiceerde de firma Covens and Mortier als Covens and Mortier (1721 - 1778), J. Covens and Son (1778 - 94) en Mortier, Covens and Son (1794 - ca. 1862).

Bent u geïnteresseerd om dit kunstwerk te kopen?